Η λάμψη της παρανομίας

Η  λάμψη  της  παρανομίας
Κάποιες σκέψεις για το δίπολο νόμιμο/παράνομο, με αφορμή
την πληθώρα βεβαιωμένων παραβάσεων της «Ελληνικός Χρυσός»

Την περασμένη Τετάρτη (21-10-15) πραγματοποιήθηκε στο Δημαρχείο Θεσ/νίκης «εκδήλωση παρουσίασης πορισμάτων για τη ρύπανση και τις παρανομίες της Eldorado». Την εκδήλωση οργάνωσαν οι Επιτροπές αγώνα Χαλκιδικής και Θεσ/νίκης ενάντια στην εξόρυξη χρυσού. Παρουσιαστές των Πορισμάτων των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (ΥΠΕΚΑ) ήταν οι Μοσχούδης Νίκος (Χημικός Μηχανικός) και Δημητριάδης Σαράντης (Ομότιμος καθηγητής Τμήματος Γεωλογίας ΑΠΘ).

Τα δύο σημαντικά και αποκαλυπτικά των προθέσεων, μεθόδων και πρακτικών της Ελληνικός Χρυσός (Ε.Χ.) πορίσματα έχουν ήδη διαβιβαστεί στον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Χαλκιδικής, του οποίου οι ενέργειες αναμένονται. Στα πορίσματα καταγράφονται σειρά παραβάσεων της εταιρείας στις εγκαταστάσεις της στα μεταλλεία Κασσάνδρας (Μαντέμ Λάκο και Μαύρες Τρύπες). Οι επιθεωρήσεις/αυτοψίες έλαβαν χώρα από τον Οκτώβριο του 2012 μέχρι τον Αύγουστο του 2014.

Σύμφωνα με τις δύο Πράξεις Βεβαίωσης Παράβασης (ΠΒΠ) με αρ. πρωτ. 14504 και 14505/30-9-15 οι παραβάσεις της Ε.Χ., σε τίτλους, είναι:

• Απόκρυψη στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων στοιχείων για την επικινδυνότητα των προϊόντων (από τις δραστηριότητες της εταιρείας)
• Διάθεση ανεπαρκώς επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων στη θάλασσα και σε ρέματα
• Ελλιπής παρακολούθηση των ποιοτικών παραμέτρων των υγρών αποβλήτων
• Μη σύννομη διάθεση ιλύος, ανεπεξέργαστων υγρών αποβλήτων και επιβαρυμένων ομβρίων
• Αποθήκευση στερεών αποβλήτων και χημικών σε ακατάλληλους χώρους
• Παραλείψεις στη διαχείριση στερών αποβλήτων
• Ελλιπής χαρακτηρισμός επικινδυνότητας παραγόμενων αποβλήτων
• Ανεξέλεγκτη διάθεση επικίνδυνων αποβλήτων
• Παραλείψεις στην κατασκευή του Χώρου Υγειονομικής Ταφής Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΧΥΤΕΑ) Κοκκινόλακκα
• Παραλείψεις στη λειτουργία του παλαιού χώρου απόθεσης αποβλήτων
• Μη σύννομη διακίνηση προϊόντων
  (Δε δήλωναν στις λιμενικές αρχές ότι φόρτωναν σε πλοία επικίνδυνα προϊόντα)
• Ελλιπής υποβολή στοιχείων σχετικά με την επικινδυνότητα του παραγόμενου προϊόντος (συμπύκνωμα πυριτών)
• Μη τήρηση διατάξεων ασφαλούς θαλάσσιας μεταφοράς του προϊόντος Ολυμπιάδας
• Ελλιπής τήρηση όρων και απαιτήσεων για έργα αποκατάστασης στην Ολυμπιάδα
• Ελλιπής χαρακτηρισμός παραγόμενου αποβλήτου ως προς την ιδιότητά του ως «αποβλήτου» και ελλιπής προσδιορισμός της επικινδυνότητάς του
• Αποθήκευση αποβλήτου (υπόλειμμα κατεργασίας) σε μη προβλεπόμενο χώρο
• Μη σύννομη διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων
• Ελλιπή μέτρα χειρισμού προϊόντος συμπυκνώματος σιδηροπυριτών (το προϊόν διασκορπίζονταν στο περιβάλλον και εκτός οριοθετημένου χώρου)

Αυτά τα ολίγα από την Ε.Χ., η λειτουργία της οποίας κρίθηκε πρόσφατα από το ΣτΕ ότι προάγει το δημόσιο συμφέρον. Η απόφαση του ΣτΕ  δεν μπορεί, βέβαια, να ακυρώσει τις δύο Πράξεις των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, που καταγράφουν τις πάμπολλες σοβαρές παραβάσεις της εταιρείας. Από την άλλη μεριά, ωστόσο, η Ε.Χ. συνεχίζει ακάθεκτη τη λειτουργία της. Τώρα μάλιστα και με τη βούλα του ΣτΕ.
Τι θα πράξει άραγε ο Εισαγγελέας Πλημμελειοδικών Χαλκιδικής, ο οποίος έχει στα χέρια του πλήρη και αναλυτική καταγραφή των παραβάσεων; Θα κινηθεί τόσο γρήγορα, όσο και το ΣτΕ;
Είναι η δικαιοσύνη αντιφατική, τυφλή, όπως λένε, μονόφθαλμη ή με παρωπίδες; Πολλά τέτοια και άλλα παρεμφερή ακούστηκαν στη συζήτηση που ακολούθησε και η οποία περιστράφηκε αρκετά γύρω από το ζήτημα των νόμων και του τρόπου εφαρμογής τους.
Πολλά ερωτήματα είναι δυνατό να τεθούν. Το ζήτημα είναι ποιος και από ποια οπτική τα θέτει. Γιατί η δικαιοσύνη αποτελείται από δικαστές και δικαστίνες, οι οποίοι/ες δε βρίσκονται εκτός και υπεράνω τόπου και χρόνου, εκτός κοινωνίας. Η αφηρημένη έννοια του «αντικειμενικού» δικαστή δε σημαίνει και πολλά πράγματα. Η ίδια, άλλωστε η δικαιοσύνη, λαμβάνει υπόψη της το αποκαλούμενο «κοινό περί δικαίου αίσθημα», ο εστί μεθερμηνευόμενο, με ταξικούς κινηματικούς όρους, ότι ένας καθοριστικός για τις τελικές αποφάσεις παράγοντας είναι η ολόπλευρη ανάπτυξη του κινήματος κατά των μεταλλευτικών δραστηριοτήτων τύπου Σκουριών.

Υπάρχει μια κατηγορία νόμων που ορίζουν το πλαίσιο των εξορυκτικών δραστηριοτήτων. Υπάρχουν –ευτυχώς ακόμη- και νόμοι για την προστασία του περιβάλλοντος, της ζωής και της υγείας. Το ποια από τις δύο κατηγορίες προκρίνεται κάθε φορά δεν είναι κάτι που αποτελεί μια ουδέτερη «αντικειμενική» διαδικασία, απαλλαγμένη και ανεξάρτητη από «εξωτερικές» επιρροές. Προκύπτει, απεναντίας, ως αποτέλεσμα σύγκρουσης συμφερόντων, δυναμικής αντιπαράθεσης στοιχείων και δεδομένων που δεν είναι καθόλου «αμερόληπτα». Το ερώτημα, π.χ., γιατί να μην προχωρήσει η μεταλλευτική επένδυση, εάν τηρεί τους περιβαλλοντικούς (και άλλους) όρους δεν απαντάται μόνο ή κυρίως με την απαίτηση αυστηρής τήρησης της νομοθεσίας. (Πόσο τηρείται η νομοθεσία σε καθεστώς γενικευμένης διαπλοκής και οικονομικής-κοινωνικής κατάρρευσης το φανερώνει ανάγλυφα η περίπτωση της Ε.Χ., που δεν είναι και η μοναδική. Η ίδια, εξάλλου, η περιβαλλοντική νομοθεσία, σε συγκεκριμένες κοινωνικές/πολιτικές συνθήκες και καταστάσεις, σαν κι αυτές που σήμερα βιώνουμε, «διευθετείται» κατά τρόπο ώστε, αίροντας περιβαλλοντικές «ακρότητες και αγκυλώσεις», να «διευκολύνει» τις όποιες επενδύσεις.[1])

Το ουσιαστικό, πραγματικό ερώτημα που αναφύεται είναι το εξής: Ακόμη και αν η Ε.Χ. – η όποια Ε.Χ.- τηρούσε όλους τους όρους αδειοδότησης, ακόμη και αν όλες μα όλες οι μετρήσεις των επικίνδυνων ουσιών βρίσκονταν μέσα σε επιτρεπτά όρια, θα έπρεπε να δεχτούμε μια δραστηριότητα που εξαφανίζει από προσώπου γης ένα ολόκληρο βουνό/δάσος και δεκάδες κλάδους οικονομικής δραστηριότητας; (από μελισσοκομία μέχρι αλιεία και τουρισμό)
Αν η επιθυμία των επενδυτών (να επενδύσουν) βρίσκεται εντός νόμιμων ορίων, γιατί η επιθυμία δεκάδων χιλιάδων πολιτών να αποτρέψουν την επένδυση βρίσκεται, άραγε, εκτός νομιμότητας; (Για όσους δεν το γνωρίζουν να πούμε ότι εκατοντάδες πολίτες της περιοχής σέρνονται στα δικαστήρια με βαριές κατηγορίες, μόνο και μόνο επειδή παλεύουν  να ορίσουν οι ίδιοι τον ορίζοντα που χωρίζει (ή ενώνει) τη ζωή από (με) το θάνατο.)

Τι και ποιος ορίζει και θέτει εκάστοτε τις διαχωριστικές γραμμές μεταξύ νόμιμου και μη νόμιμου; Ο εξιδανικευμένος «αντικειμενικός και αμερόληπτος» νομοθέτης; Όχι βέβαια. Είναι η σύγκρουση μεγάλων κοινωνικών ομάδων – τάξεων, για να ακριβολογούμε- και ο κάθε φορά συσχετισμός δυνάμεων (ή αδυναμιών) –λιγότερο ή περισσότερο λεπτός και εύθραυστος- που όχι μόνο υπαγορεύει και «γράφει» νόμους αλλά και καθορίζει ποιοι νόμοι «προέχουν» σε κάθε περίσταση (λόγου χάρη, η προστασία των επενδύσεων ή η προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας).

• Επειδή, συμπολίτες και συμπολίτισσες, η Ελληνικός Χρυσός γράφει στα παλαιότερα των υποδημάτων της και τους νόμους και τις δεσμεύσεις της (καταστρατήγηση όρων περιβαλλοντικής μελέτης και άλλα πολλά)
• Επειδή κανένα δημόσιο συμφέρον δεν προωθείται με τέτοιες θανατηφόρες επενδύσεις -ας με συγχωρέσουν οι δικαστές του ΣτΕ που έχω άλλη άποψη· κι αυτοί, άλλωστε, με την απόφασή τους (αναστολή απόφασης Σκουρλέτη) άποψη εξέφρασαν, όχι θέσφατο)
• Κι επειδή στα άμεσα σχέδια των χρυσοθήρων είναι η επέκταση των ανασκαφών και στο νομό μας, όπως και στο γειτονικό του Κιλκίς, νομίζω πως θα μας ήταν πολύ χρήσιμο να πάψουμε να παρακολουθούμε το έργο σαν αμέτοχοι θεατές.

Στον ουρανό μαζεύτηκαν σύννεφα βαριά. Μη σας ξεγελά μια χρυσαφιά στενή χαραμάδα/υπόσχεση στο βάθος, προς τον ορίζοντα της δύσης. Και δεν είναι μόνο η Ε.Χ. Είναι, πλέον, και μια κυβέρνηση πολιτικών γυρολόγων που εκλιπαρούν για επενδύσεις.[2] Η απόφαση Σκουρλέτη ήταν για προεκλογικό ξεκάρφωμα. Δεν πρόκειται να ξανασυμβεί το ίδιο «σφάλμα» στο εξής. Η χρησιμότητά του είχε κοντινή ημερομηνία λήξης. Κρατάμε τις ιδέες μας, αλλά οι μπίζνες μπίζνες! Να μην τα μπερδεύουμε.  Αυτό φάνηκε και από τις (οικογενειακές) επαγγελματικές δραστηριότητες στελεχών του τοπικού ΣΥΡΙΖΑ, που προετοιμάζουν έδαφος για την έλευση της Ελληνικός Χρυσός και στο νομό μας, ο οποίος «πλήττεται από υψηλά ποσοστά ανεργίας».
Ποιος και με ποιους όρους θα πει όχι στις «νέες θέσεις εργασίας»;
Ιδού η ultima ratio regum επενδυτών και συγκυβέρνησης· το έσχατο επιχείρημά τους

Αθανάσιος Μπόϊκος
Σέρρες, 26-10-2015

[1]  Σύμφωνα με τον κ. Θωμά Μελαδίνη (μέλος της Κίνησης  «Ενεργοί Πολίτες Ν. Σερρών»), στο νέο χωροταξικό σχεδιασμό της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας «θεσμοθετείται η “πρώτη προτεραιότητα” της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων ορυκτών πρώτων υλών (ΟΠΥ) που κρίνεται ότι είναι ιδιαίτερης σημασίας για την εθνική οικονομία, έναντι όλων των άλλων οικονομικών δραστηριοτήτων»! [η υπογράμμιση δική μου] (http://energpolites.blogspot.gr/2015/04/blog-post_4.html)

[2] Οι δύο παρουσιαστές της εκδήλωσης, ιδιαίτερα ο κ. Δημητριάδης, επισήμαναν ότι η έκταση των επεμβάσεων που έγιναν από την Ε.Χ. τους τελευταίους μήνες στην περιοχή είναι μεγαλύτερη αυτών που έγιναν τα τελευταία χρόνια! Μπορεί, φυσικά, να υποθέσει κανείς ότι αυτό είναι συμπτωματικό, με την έννοια ότι οι μελέτες των έργων «ωρίμαζαν» τόσα χρόνια και έφτασε τώρα η ώρα για την υλοποίησή τους. Είναι όμως έτσι;

Advertisement